In het kader van 'De Trainer op 1' gaan we met Jeugdsportnet Zuiderkempen in de periode 2023-2026, mede dankij de steun van Sport Vlaanderen en vele andere partners, op zoek naar manieren om nieuwe trainers te rekruteren, de huidige trainers langer te behouden, het aantal exit-trainers te beperken en ex-trainers de reïntegreren. We geven onszelf de ruimte om slimme experimenten op te zetten.

 

Terugblik op een week vol ontmoeting, inspiratie en samenwerking

1. Voetbal in Dessel

  • Samenwerking jeugdwerking tussen KFC Dessel Sport en KFC Witgoor Sport liep van 2013 tot 2025 (12 jaar, 42 overlegmomenten).

  • Beide clubs functioneren nu zelfstandig en zijn versterkt uit de samenwerking gekomen:

    • KFC Dessel Sport: start gewestelijke werking (o.a. gericht op meer vrijwilligers).

    • KFC Witgoor Sport: voor het eerst provinciaal label + ploeg in elke jeugdcategorie.

  • Jaarlijks werd het samenwerkingsprotocol aangepast (teams, lidgelden, kleding, inkom…).

  • Aanbevolen: jaarlijkse gezamenlijke activiteit om de band levend te houden.

    • Idee: gemengde ploeg laten spelen tegen zusterstad Lichtenau.

  • Contacten blijven behouden, ondanks het formeel stoppen van de samenwerking.

  • Communicatielijnen tussen 1ste ploegen en beloften blijven open.

2. Overleg werkgroep sportclubondersteuning

(Op uitnodiging van Sportregio Noorderkempen)

We delen onze kennis:

  • Start 2 Coach: ervaring doorgeven

  • Sportcommunities: ervaringen doorgeven

We versterken elkaar:

  • Start 2 Coach: alle sportopleidingen gebundeld op één overzichtelijke affiche.
  • Sportclub Kempen Connect: Netwerk van en voor jongeren (0 euro – laagdrempelig).

  • Sportclub van de Maand’: clubverhalen bundelen en delen.

  • Occasionele sportclubondersteuning

3. Steun op vraag via sportraad en sportdienst Beerse

  • Thema Sportlaureatenverkiezing oktober 2025: ‘Coachen is de mooiste sport’.

    • Panelgesprek o.l.v. Arno Antonis.

    • Inhoud gebaseerd op het ‘De trainer op 1’-framework (sportief, sociaal, bestuurlijk, connect).

 

 

 

  •  

4. 1ste Nationaal Sportcongres Nederland: Extra info vanwege Resie Hoeijmakers, onderzoeker bij het Mulier Instituut,

 

Kernboodschap

  • Sociale cohesie is de kern van een vitale sportvereniging, niet slechts een bijproduct.

  • Een vitale vereniging is waardevol voor leden, nu én in de toekomst.

  • Leden blijven niet vooral voor het sportaanbod, maar voor sociale relaties en clubgevoel.

Vier sleutels tot een vitale sportvereniging

1. Sociale en collectieve binding

  • Leden voelen zich verbonden met elkaar en de club.

  • Het 'clubgevoel' en sociale ontmoetingen zorgen voor betrokkenheid en inzet.

2. Bijdrage aan publieke doelen

  • Verenigingen ondersteunen maatschappelijke beleidsdoelen.

  • Daardoor komen ze in aanmerking voor steun van overheden.

3. Competitief evenwicht

  • Clubs concurreren niet om dezelfde leden, maar onderscheiden zich met een unieke identiteit.

  • Tegelijk blijven ze samenwerken voor het organiseren van competities.

4. Dynamisch conservatisme

  • Clubs passen zich aan aan maatschappelijke veranderingen.

  • Tegelijk blijven ze trouw aan hun kernwaarden en tradities.

Gevolgen voor hoe sportclubs functioneren

  • Gericht op méér dan sport alleen:

    • Sociale ontmoetingen stimuleren

    • Collectieve identiteit versterken

    • Vrijwillige participatie bevorderen

  • Voorbeelden van structuren die dit ondersteunen:

    • Leden die zelf de bar beheren

    • Clubkleuren en -tenues

    • Verenigingsmanagers die vrijwilligers verbinden

    • Activiteiten die maatschappelijke meerwaarde tonen

Taak van de sportclubbestuurder

  • Focus minder op puur efficiëntie (ledenwerving, sponsoring…).

  • Meer aandacht voor sociale inbedding en collectieve beleving.

  • Deze sociale dimensie komt vandaag minder vanzelfsprekend tot stand en vraagt dus extra aandacht.

Management of Meaning (MoM)

  • Nieuwe set managementideeën gericht op:

    • Sociaal management: verbinding tussen leden stimuleren.

    • Sociale identiteit management: clubgevoel en betrokkenheid versterken.

 

Het creëren van sociale verbindingen tussen leden en sociale identiteit management, gericht op het stimuleren van collectieve gevoelens binnen de vereniging 

 

En verdre ...

We nemen het onderzoek van Resie Hoeijmakers, onderzoeker bij het Mulier Instituut als uitgangspunt= "het belangrijkste doel van sportverenigingen is het bieden van waarde aan mensen die vrijwillig samen komen om gedeelde belangen na te streven."

 

Jeugdtrainers spelen een cruciale rol in het versterken van betrokkenheid van jeugdleden bij een sportclub. Door gericht in te zetten op sociale en collectieve binding, kunnen zij een hechte, motiverende en inclusieve omgeving creëren. Hier zijn enkele manieren waarop jeugdtrainers dat kunnen doen:

Sociale binding: Het versterken van onderlinge relaties

  1. Creëer een veilige en positieve teamcultuur

    • Stimuleer respect, vertrouwen en open communicatie.

    • Grijp actief in bij pesten of buitensluiten.

    • Geef zelf het goede voorbeeld in omgangsvormen.

  2. Stimuleer vriendschappen en samenwerking

    • Gebruik teambuildingsactiviteiten, spelvormen en gezamenlijke opdrachten.

    • Laat spelers samenwerken in wisselende groepjes.

  3. Geef individuele aandacht

    • Toon oprechte interesse in het leven buiten de sport.

    • Wees bewust van verschillen in achtergrond, thuissituatie of karakter.

Collectieve binding: Het gevoel van ‘ergens bij horen’

  1. Bouw aan een gemeenschappelijke identiteit

    • Praat over clubwaarden en het belang van samen de club vertegenwoordigen.

    • Draag bij aan een trots gevoel voor het team en de club (bijv. gezamenlijke kleding, teamrituelen).

  2. Stimuleer ouderbetrokkenheid en gemeenschap

    • Betrek ouders bij trainingen, toernooien of informele activiteiten.

    • Organiseer momenten waarbij spelers, ouders en trainers samenkomen.

  3. Vier successen – groot én klein

    • Waardeer inzet, groei en teamgedrag – niet alleen winst.

    • Organiseer viermomenten: een afsluitende barbecue, teamuitjes, of certificaten.

Praktische tips voor jeugdtrainers

  • Begin trainingen met een korte check-in: “Wat was je hoogtepunt van de week?”

  • Gebruik gezamenlijke teamdoelen in plaats van individuele prestaties.

  • Laat teamleden zelf teamafspraken opstellen.

  • Zorg voor herkenbare en terugkerende routines die groepsgevoel versterken.

Resultaat

Door te investeren in sociale en collectieve binding, zullen jeugdleden zich:

  • Meer gewaardeerd en gezien voelen,

  • Een sterker gevoel van teamgeest en loyaliteit ontwikkelen,

  • En langer betrokken blijven bij de club, ook buiten het sportieve aspect.

 

Jeugdtrainers in lokale sportclubs kunnen op meerdere manieren bijdragen aan publieke maatschappelijke doelen in Vlaanderen, zoals sociale inclusie, gezondheid, gelijke kansen, burgerzin en lokale verbondenheid. Hun rol gaat namelijk verder dan sporttechnische begeleiding; zij zijn sleutelfiguren in de vorming van jongeren en de versterking van het lokale weefsel.

Hieronder leg ik uit hoe jeugdtrainers actief kunnen bijdragen aan deze maatschappelijke doelen:

1. Sociale inclusie bevorderen

  • Diversiteit omarmen: Creëer een veilige en respectvolle omgeving waarin jongeren van verschillende achtergronden welkom zijn.

  • Laagdrempelige deelname stimuleren: Wees alert op financiële, culturele of fysieke drempels en werk samen met organisaties (bv. UiTPAS, OCMW, jeugdwelzijn).

  • Voorbeeldfunctie vervullen: Toon actief respect voor verschillen en spreek kinderen aan op discriminerend gedrag.

2. Gezondheid en welzijn stimuleren

  • Gezonde levensstijl promoten: Moedig gezonde eetgewoonten, voldoende slaap en beweging aan.

  • Mentale gezondheid bewaken: Wees aanspreekbaar en zorg voor een sfeer waarin jongeren zich veilig voelen.

  • Stress en prestatiedruk verminderen: Focus op plezier, inzet en groei in plaats van enkel op winnen.

3. Gelijke kansen creëren

  • Individuele begeleiding op maat: Herken verschillen in leertempo, thuissituatie of motivatie en pas coaching aan.

  • Aandacht voor kwetsbare jongeren: Werk samen met scholen of lokale diensten om jongeren die risico lopen toch te betrekken bij sport.

  • Taalvaardigheid versterken: Gebruik sport als context om Nederlands op een natuurlijke manier te oefenen (voor anderstalige jongeren).

4. Burgerzin en verantwoordelijkheid stimuleren

  • Normen en waarden aanleren: Bevorder fair play, teamgeest, verantwoordelijkheid en engagement.

  • Jongeren eigenaarschap geven: Betrek hen bij het maken van afspraken, het helpen bij oefeningen of het organiseren van activiteiten.

  • Actief burgerschap ontwikkelen: Organiseer acties rond solidariteit (bv. een inzameling, buurtactie, klimaatvriendelijke training).

5. Lokale verbondenheid versterken

  • Verankering in de buurt: Organiseer sportactiviteiten op pleintjes, in scholen of met lokale jeugdwerkingen.

  • Samenwerkingen opzetten: Werk samen met jeugdbewegingen, scholen, culturele verenigingen of welzijnsorganisaties.

  • Club als ontmoetingsplaats: Stimuleer contacten tussen ouders, buurtbewoners en vrijwilligers rond de club.

Samengevat:

Jeugdtrainers dragen bij aan maatschappelijke doelen door:

  • Hun rol als opvoeders en rolmodellen,

  • De sportclub als platform voor verbinding en inclusie,

  • En door actief samen te werken met andere lokale actoren.

 

 

Een bijzonder belangrijke én actuele vraag, vooral in het licht van de uitdagingen rond ledenwerving, vergrijzing, en het behoud van lokale sportstructuren. In plaats van meedogenloos te concurreren, kunnen jeugdtrainers en sportclubs strategisch samenwerken en zich differentiëren. Zo behouden ze hun bestaansrecht én versterken ze het lokale sportecosysteem.

Hieronder geef ik een aantal strategieën en concrete acties waarmee jeugdtrainers kunnen bijdragen aan positieve differentiatie i.p.v. concurrentie:

1. Samenwerking boven concurrentie stellen

  • Organiseer gezamenlijke initiatieven: Denk aan interclubtrainingen, vriendschappelijke tornooien of sportdagen waar clubs elkaar versterken i.p.v. beconcurreren.

  • Creëer een lokaal sportnetwerk: Stimuleer overleg tussen jeugdtrainers en coördinatoren van verschillende clubs (via de sportdienst of federatie).

  • Stem trainingsuren en wedstrijden op elkaar af zodat jongeren eventueel meerdere sporten kunnen combineren.

2. Differentieer inhoudelijk: specialisatie en aanbod

  • Scherp de eigen clubvisie aan: Wat is het unieke DNA van je club? Is er focus op breedtesport, topsport, techniek, plezier of sociale inclusie?

  • Focus op specifieke doelgroepen: Bijvoorbeeld een club die zich profileert op meisjeswerking, G-sport, recreatief aanbod of multisport voor kleuters.

  • Aanboddifferentiatie: Sommige clubs richten zich op intense competitie, andere op fun en groepsgevoel. Die profilering moet duidelijk en bewust zijn.

3. Streef naar complementaire positionering

  • Geografische spreiding benutten: Clubs kunnen hun werking richten op verschillende wijken/dorpen of scholen binnen een gemeente.

  • Verwijs door waar nodig: Als een club geen plek meer heeft, of geen geschikt aanbod voor een kind, verwijs dan collegiaal door naar andere clubs.

  • Stimuleer sport als doorlopende leerlijn: Eén club biedt initiatie, de andere competitieniveau; samenwerking i.p.v. concurrentie.

4. Draag ij aan sporteducatie en mentaliteitsverandering

  • Leer jeugd dat rivaliteit op het veld niet gelijkstaat aan vijandschap daarbuiten.

  • Voed trainers en ouders op in fair play en clubrespect — spreek uit dat "samen sporten" belangrijker is dan "winnen van de buren".

  • Voer het gesprek over sportieve overstappen: Zorg dat kinderen niet als "overlopers" worden bekeken wanneer ze van club veranderen.

5. Werk samen met lokale en bovenlokale actoren

  • Gemeente en sportdiensten kunnen bemiddelen in cluboverleg, faciliteren van infrastructuur, en visieontwikkeling op lokaal sportbeleid.

  • Federaties kunnen clubs stimuleren tot samenwerking door middel van subsidies, beloningen of projectoproepen.

  • Scholen en jeugdwerkingen zijn waardevolle partners om een gedeeld sportaanbod te organiseren met meerdere clubs.

 Samengevat:

Jeugdtrainers kunnen het verschil maken door:

  • Dialoog en samenwerking te verkiezen boven competitie,

  • Een duidelijke positionering te ontwikkelen binnen het lokale sportaanbod,

  • En zo mee te bouwen aan duurzame sportclubs én gezonde lokale competitie.

 

 

en uitstekende en belangrijke vraag — want jeugdtrainers staan vandaag op een kruispunt tussen traditie en vernieuwing. Enerzijds zijn er nieuwe maatschappelijke verwachtingen (zoals meer aandacht voor inclusie, mentaal welzijn, duurzaamheid en participatie). Anderzijds willen clubs hun eigenheid en kernwaarden behouden, die vaak diep geworteld zijn in de lokale gemeenschap en clubcultuur.

Hieronder leg ik uit hoe jeugdtrainers zich flexibel kunnen aanpassen aan maatschappelijke veranderingen, zonder hun identiteit te verliezen.

1. Herken en benoem de kernwaarden van de club

Voor je kunt trouw blijven aan je waarden, moet je ze eerst helder hebben:

  • Bespreek met collega’s en bestuur: Wat maakt onze club uniek? Wat zijn onze tradities, normen en typische gewoonten?

  • Vertaal waarden naar gedrag: Bijvoorbeeld: "respect" = we groeten elkaar, we luisteren naar de trainer, we klappen voor tegenstanders.

  • Gebruik die waarden als leidraad bij vernieuwing: stel jezelf steeds de vraag “Past dit bij wie wij zijn als club?”

2. Wees open voor verandering, maar met nuance

Veranderingen zijn onvermijdelijk — de vraag is hoe je ermee omgaat:

  • Blijf nieuwsgierig: Vorm jezelf bij over thema’s als diversiteit, gender, sociale media, mentaal welzijn.

  • Zoek verbinding met jongeren en ouders: Wat leeft er? Wat verwachten ze vandaag van een club? Ga in dialoog.

  • Kijk kritisch maar constructief naar je gewoontes: Zijn ze nog van deze tijd? Of sluiten ze onbedoeld mensen uit?

3. Pas je aanpak aan, zonder je ziel te verliezen

Voorbeeld:

  • Je club staat voor discipline en inzet. → Dat kun je behouden, maar je kunt ook mentaal welzijn serieus nemen, en pauzes of reflectiemomenten inlassen.

  • Je club is familiaal en lokaal verankerd. → Houd dat vast, maar wees ook open voor nieuwkomers en diverse gezinnen.

Concreet kunnen trainers:

  • Werken met gedragscodes die traditie én modern respect combineren.

  • Jongeren inspraak geven binnen de waardenkaders van de club.

  • Bijscholing volgen over maatschappelijke thema’s (bv. genderinclusief coachen) en dit vertalen naar hun stijl.

4. Betrek de clubwerking in de evolutie

Verandering hoeft geen individuele opdracht te zijn:

  • Werk samen met bestuur en andere trainers om op clubniveau visie en aanpassingen af te stemmen.

  • Ontwikkel samen een waardenkompas: een document of visietekst waarin staat hoe de club met verandering omgaat, zónder zichzelf te verliezen.

  • Communiceer open met ouders en leden over wat verandert én wat blijft.

Voorbeeld: een evenwichtige aanpak

Verandering in maatschappij Wat kan de jeugdtrainer doen Hoe trouw blijven aan kernwaarden?
Meer aandacht voor inclusie Gebruik genderneutrale taal, betrek iedereen Houd focus op respect voor elk lid
Druk op presteren bij jongeren Leg nadruk op plezier, ontwikkeling, mentale rust Blijf streven naar inzet en verantwoordelijkheid
Ouders zijn mondiger Ga in dialoog, wees transparant in communicatie Behoud duidelijke rollen en grenzen

Samengevat:

Jeugdtrainers kunnen:

  • Bewust omgaan met veranderingen, zonder ze klakkeloos te volgen,

  • De clubwaarden als kompas gebruiken om richting te geven aan hun keuzes,

  • En zo een brug slaan tussen traditie en toekomst.

 

 

Een jeugdtrainer is méér dan alleen een sporttechnisch begeleider — hij of zij kan een sleutelfiguur zijn in de ontwikkeling en versterking van de hele clubwerking. Door actief anderen te ondersteunen, bouwen jeugdtrainers niet alleen betere teams, maar dragen ze ook bij aan een positieve cultuur, sterkere samenwerking en een duurzame toekomst van de club.

Hier zijn concrete manieren waarop een jeugdtrainer anderen in de club verder kan helpen:

1. Jongeren en spelers ondersteunen

  • Individuele begeleiding bieden: Help spelers met persoonlijke doelen, motivatie of zelfvertrouwen.

  • Toon interesse in hun leefwereld: Luister actief en wees benaderbaar bij problemen op of naast het veld.

  • Leer hen verantwoordelijkheid nemen: Geef hen kleine rollen (materiaalbeheer, aanmoedigen teamgenoten, warming-up leiden).

2. Ouders begeleiden en betrekken

  • Stel verwachtingen duidelijk: Communiceer over wat ouders wel/niet mogen verwachten van de club en de trainer.

  • Informeer hen proactief: Deel info over trainingen, gedragscodes, waarden van de club.

  • Creëer betrokkenheid: Betrek ouders als vrijwilligers bij evenementen of vervoer.

3. Andere trainers ondersteunen

  • Deel kennis en ervaringen: Stel oefeningen ter beschikking, geef feedback of organiseer een oefenmoment.

  • Coach jongere of beginnende trainers: Laat hen meekijken of samen trainingen voorbereiden.

  • Zorg voor een collegiale sfeer: Stimuleer overleg, uitwisseling en waardering.

4. Bestuur en clubwerking versterken

  • Denk mee na over visie en beleid: Geef als jeugdtrainer input over wat leeft bij de jeugd en op het veld.

  • Zorg voor terugkoppeling: Signaleer wat goed loopt en waar noden zijn (bv. infrastructuur, materiaal, sfeer).

  • Neem initiatief voor samenwerking: Bijvoorbeeld met scholen, jeugdwerkingen of andere sportclubs.

5. Cultuurdrager en rolmodel zijn

  • Leef de waarden van de club actief voor (respect, inzet, plezier, fair play).

  • Wees alert voor gedrag dat daar niet bij past (bv. pesten, agressie, uitsluiting).

  • Stimuleer een positieve team- en clubcultuur waarin iedereen zich welkom voelt.

Praktische voorbeelden

  • Een trainer helpt een jonge collega door samen een seizoensplanning te maken.

  • Een trainer organiseert een thematraining rond fair play en betrekt ouders als toeschouwers.

  • Een trainer merkt dat een speler met motivatieproblemen worstelt, en bespreekt dit met het jeugdbestuur én de ouders.

  • Een trainer stelt voor om met de volledige trainersgroep maandelijkse intervisies te doen rond uitdagende situaties.

Samengevat:

Een jeugdtrainer helpt anderen in de club door:

  • Te begeleiden waar nodig (spelers, ouders, collega’s),

  • Kennis en waarden te delen,

  • En proactief samen te werken met bestuur en andere betrokkenen.

 

 

Een jeugdtrainer heeft een unieke positie om mensen te binden aan de sportclub – niet alleen jeugdleden, maar ook ouders, collega-trainers, vrijwilligers en zelfs buurtbewoners. Binding betekent hier: mensen zich verbonden laten voelen met de club, zodat ze zich engageren, blijven terugkomen én ambassadeur worden van de werking.

Hieronder zie je hoe een jeugdtrainer zoveel mogelijk mensen aan de club kan binden, opgesplitst per doelgroep én met concrete acties:

1. Jeugdspelers binden aan de club

  • Zorg voor plezier én uitdaging
    → Maak trainingen leuk, gevarieerd én leerzaam. Spelers blijven als ze groeien én zich amuseren.

  • Creëer een veilig en respectvol klimaat
    → Zorg dat iedereen zich welkom voelt, ongeacht niveau, afkomst of karakter.

  • Geef spelers inspraak en verantwoordelijkheid
    → Laat hen meedenken over teamafspraken, helpen bij oefeningen of teamrituelen mee vormgeven.

2. Ouders betrekken en binden

  • Communiceer transparant en tijdig
     Geef ouders regelmatig updates over trainingen, gedrag, wedstrijden en waarden.

  • Zet in op persoonlijk contact
     Toon oprechte interesse en benader ouders als partners, niet als last.

  • Betrek ouders bij de clubwerking
     Vraag hen als vrijwilliger voor vervoer, toernooien, kantine, of clubactiviteiten.

3. Collega-trainers en stafleden verbinden

  • Stel je collegiaal op
     Deel ideeën, toon interesse in hun aanpak, en geef constructieve feedback.

  • Zorg voor samenwerking en overleg
     Help bij het opzetten van teamoverschrijdende doelen of uitwisselingen.

  • Stimuleer gezamenlijke leermomenten
     Organiseer intervisies, trainingen of informele ontmoetingen (bv. een trainerscafé).

4. Vrijwilligers en bestuursleden motiveren

  • Toon waardering
     Bedank vrijwilligers expliciet en regelmatig, ook in het bijzijn van anderen.

  • Geef hen een betekenisvolle rol
    Laat hen voelen dat hun bijdrage essentieel is voor het team of de club.

  • Maak verbinding met het grotere geheel
    Leg uit hoe elke taak (bv. bar doen, wedstrijdschema maken) bijdraagt aan de missie van de club.

5. Lokale gemeenschap en sympathisanten binden

  • Organiseer open activiteiten
    Denk aan sportdagen, buurttrainingen of initiatiedagen.

  • Werk samen met scholen, jeugdwerkingen, buurtorganisaties
    Zo vergroot je je bereik en relevantie in de buurt.

  • Zorg voor zichtbaarheid op sociale media
    Deel leuke beelden van trainingen, successen of clubmomenten waarin mensen zich kunnen herkennen.

Clubbrede verbindende initiatieven waar de trainer aan kan bijdragen:

Activiteit Doelgroep Bindend effect
Seizoensafsluiting met ouders en spelers Spelers + ouders Samen vieren, herinneringen maken
Gasttraining met andere clubtrainer Trainers Samenwerking, kennisdeling
Warme welkom voor nieuwe leden Nieuwe gezinnen Snel thuis voelen in de club
Maandelijkse “speler van de maand” Spelers + ouders Waardering en betrokkenheid
Community-event (bv. opruimactie, barbecue) Buurt + vrijwilligers Lokale verankering

Samengevat:

Een jeugdtrainer kan mensen aan de club binden door:

  • Positieve relaties te bouwen met spelers, ouders, collega’s en vrijwilligers,

  • Actieve betrokkenheid te stimuleren (inspraak, verantwoordelijkheid, samenwerking),

  • En de club te presenteren als een warme, inclusieve gemeenschap.

 

Jan Cuypers (06/07/2025)

 

 

Hoe Jeugdtrainers Sportclubs Versterken: Binden, Betrekken en Bouwen aan de Toekomst

We nemen het onderzoek van Resie Hoeijmakers, onderzoeker bij het Mulier Instituut, als uitgangspunt:
“Het belangrijkste doel van sportverenigingen is het bieden van waarde aan mensen die vrijwillig samenkomen om gedeelde belangen na te streven.”

1. Jeugdtrainers als bindende factor voor jeugdleden

Jeugdtrainers zijn cruciaal in het vergroten van betrokkenheid van jeugdleden door het versterken van sociale en collectieve binding:

Sociale binding – Onderlinge relaties versterken

  • Creëer een veilige, positieve en respectvolle teamcultuur.

  • Stimuleer open communicatie en grijp in bij pesten of buitensluiten.

  • Geef het goede voorbeeld in omgangsvormen.

  • Bevorder vriendschappen via teambuilding, wisselende groepjes en samenwerking.

  • Toon oprechte interesse in het leven van spelers buiten de sport.

Collectieve binding – Het gevoel van erbij horen

  • Bouw een gemeenschappelijke identiteit rondom clubwaarden en trots.

  • Stimuleer ouderbetrokkenheid bij trainingen en activiteiten.

  • Vier successen, zowel groot als klein, met teamuitjes, barbecues en certificaten.

Praktische tips voor trainers

  • Begin trainingen met een korte check-in (“Wat was je hoogtepunt?”).

  • Gebruik gezamenlijke teamdoelen in plaats van individuele prestaties.

  • Laat teamleden zelf teamafspraken maken.

  • Zorg voor herkenbare routines die het groepsgevoel versterken.

Resultaat: Jeugdleden voelen zich gewaardeerd, ontwikkelen loyaliteit en blijven langer betrokken, ook buiten sport.

2. Jeugdtrainers als motor van maatschappelijke doelen in Vlaanderen

Jeugdtrainers dragen bij aan bredere doelen zoals sociale inclusie, gezondheid en burgerzin:

Sociale inclusie bevorderen

  • Omarm diversiteit en creëer een veilige omgeving voor alle jongeren.

  • Verminder financiële, culturele en fysieke drempels via samenwerking met organisaties.

  • Vervul een voorbeeldfunctie door respect te tonen en discriminatie aan te pakken.

Gezondheid en welzijn stimuleren

  • Promoot gezonde levensstijl, goede voeding en voldoende beweging.

  • Zorg voor een veilige sfeer waar jongeren mentale steun krijgen.

  • Verminder prestatiedruk door focus op plezier en groei.

Gelijke kansen creëren

  • Pas coaching aan op individuele verschillen.

  • Betrek kwetsbare jongeren via samenwerking met scholen en welzijnsdiensten.

  • Gebruik sport om taalvaardigheid te versterken bij anderstaligen.

Burgerzin en verantwoordelijkheid

  • Leer normen en waarden zoals fair play en teamgeest.

  • Geef jongeren eigenaarschap en betrek ze bij organisatie en activiteiten.

  • Stimuleer solidariteit met acties en buurtinitiatieven.

Lokale verbondenheid versterken

  • Organiseer activiteiten in buurt en scholen.

  • Werk samen met jeugdwerkingen, scholen en welzijnsorganisaties.

  • Maak de club een ontmoetingsplek voor ouders, vrijwilligers en buurtbewoners.

3. Samenwerking en differentiatie als strategie tegen concurrentie

Jeugdtrainers en clubs kunnen beter samenwerken dan concurreren, wat zorgt voor een sterker lokaal sportecosysteem:

Samenwerking boven concurrentie

  • Organiseer interclubtrainingen, vriendschappelijke tornooien en sportdagen.

  • Stimuleer overleg en afstemming tussen clubs.

  • Stem trainingsuren en wedstrijden af om multisportmogelijkheden te bieden.

Differentieer aanbod en specialisatie

  • Bepaal de unieke focus van je club (breedtesport, topsport, inclusie, plezier).

  • Richt je op specifieke doelgroepen zoals meisjes, G-sporters of recreanten.

  • Wees duidelijk over het karakter van je club (competitie vs. fun).

Complementaire positionering

  • Benut geografische spreiding en verwijs door naar andere clubs als nodig.

  • Creëer een doorlopende sportleerlijn tussen verschillende clubs.

Mentaliteitsverandering stimuleren

  • Leer jongeren dat rivaliteit niet gelijk staat aan vijandschap.

  • Voed trainers en ouders in fair play en respect.

  • Zorg voor een open houding bij sportieve overstappen.

Samenwerking met lokale en bovenlokale partners

  • Gemeente en federaties faciliteren overleg en visieontwikkeling.

  • Scholen en jeugdwerkingen versterken gezamenlijk sportaanbod.

4. Flexibel omgaan met maatschappelijke veranderingen zonder eigenheid te verliezen

Jeugdtrainers staan tussen traditie en vernieuwing. Zo blijven ze trouw aan de clubwaarden:

Kernwaarden helder krijgen

  • Bespreek met collega’s wat de club uniek maakt.

  • Vertaal waarden naar concreet gedrag.

  • Gebruik waarden als kompas bij nieuwe initiatieven.

Openstaan voor verandering met nuance

  • Blijf nieuwsgierig en volg bijscholing (diversiteit, mentaal welzijn, gender).

  • Ga in dialoog met jongeren en ouders.

  • Reflecteer kritisch op bestaande gewoontes.

Aanpakken aanpassen zonder ziel te verliezen

  • Combineer discipline met aandacht voor mentaal welzijn.

  • Houd familiegevoel, maar wees open voor nieuwkomers.

  • Stel gedragscodes op die traditie en moderniteit verenigen.

Samen evolueren als club

  • Werk samen met bestuur en trainers aan een waardenkompas.

  • Communiceer helder over veranderingen.

5. Jeugdtrainers als steunpilaar binnen de club

Jeugdtrainers spelen een sleutelrol in het versterken van de hele clubwerking:

Spelers begeleiden

  • Bied persoonlijke begeleiding en luister naar hun leefwereld.

  • Leer hen verantwoordelijkheid te nemen binnen het team.

Ouders betrekken

  • Communiceer duidelijk en regelmatig.

  • Betrek ouders als vrijwilligers en partners.

Collega-trainers ondersteunen

  • Deel kennis, coach beginnende trainers en stimuleer overleg.

Bestuur en club versterken

  • Denk mee over visie en geef terugkoppeling over behoeften.

  • Initiatief nemen in samenwerking met lokale partners.

Cultuurdrager en rolmodel zijn

  • Leef waarden actief voor en grijp in bij ongewenst gedrag.

  • Stimuleer een inclusieve, positieve clubcultuur.

6. Mensen aan de club binden: spelers, ouders, trainers, vrijwilligers en buurt

Een jeugdtrainer verbindt door:

Jeugdspelers

  • Plezier en uitdaging combineren.

  • Een veilige en respectvolle sfeer creëren.

  • Spelers inspraak en verantwoordelijkheid geven.

Ouders

  • Transparant en persoonlijk communiceren.

  • Ouders betrekken bij vrijwilligerswerk en activiteiten.

Collega’s

  • Collegiaal samenwerken en gezamenlijke leermomenten organiseren.

Vrijwilligers en bestuur

  • Waardering tonen en betekenisvolle taken geven.

Lokale gemeenschap

  • Open activiteiten organiseren en samenwerken met buurtpartners.

  • Zichtbaarheid op sociale media vergroten.

Conclusie: De sleutelrol van jeugdtrainers

Jeugdtrainers zijn méér dan sporttechnische begeleiders; zij zijn bruggenbouwers die:

  • Sociale en collectieve binding versterken,

  • Bijdragen aan maatschappelijke doelen,

  • Samenwerking boven concurrentie stellen,

  • Verandering omarmen zonder eigenheid te verliezen,

  • Anderen binnen de club ondersteunen,

  • En een warme, inclusieve gemeenschap creëren waar mensen zich verbonden voelen en graag blijven.

Deze rol is essentieel voor het duurzaam versterken van sportclubs, de lokale gemeenschap én het welzijn van jeugdleden.