In het kader van 'De Trainer op 1' gaan we met Jeugdsportnet Zuiderkempen in de periode 2023-2026, mede dankij de steun van Sport Vlaanderen en vele andere partners, op zoek naar manieren om nieuwe trainers te rekruteren, de huidige trainers langer te behouden, het aantal exit-trainers te beperken en ex-trainers de reïntegreren. We geven onszelf de ruimte om slimme experimenten op te zetten.

 

Maandelijks ontvang ik de nieuwsbrief 'regenartive futures' met deze keer een verwijziging naar Home - Wereldbeeld reizen. Na zelf de wereldbeeldtest te hebben gedaan leek het mij zeer interessant om naar het wereldbeeld te kijken van de jongeren in België tussen 10 en 30 jaar. 

Vervolgens kunnen we de vraag stellen hoe we het best jeugdige trainers vinden en behouden op basis van de huidige wereldbeelden van deze jongeren. 

 

Voila, hier gaan we gebaseerd op de resultaten van de wereldbeeldtest.

Wat is het dominante wereldbeeld van mensen ouder dan 30 jaar in België? (er is weinig verschil tussen dames en heren)

  • Kwaliteiten van het integratieve wereldbeeld
    • Individu streeft naar integratie en zelfverwezenlijking
    • Zoekt naar eenheid in diversiteit en probeert tegenstellingen of polariteiten te overwinnen
    • Ziet een diepere eenheid in een onderling verbonden, spiritueel-evolutionair universum
    • Hecht waarde aan wijsheid, waarheid, innerlijke harmonie, dienstbaarheid aan het geheel, eenheid met de natuur, wereldvrede, etc.
    • Toewijding aan universele, existentiële waarden en de aanpak van mondiale issues
    • Sterke waardering voor en verbinding met de natuur (en het leven in het algemeen).
  • Zorgen omtrent het integratieve wereldbeeld
    • Een sterke nadruk op ‘verheven idealen’ en spirituele overtuigingen kan resulteren in een ongegronde visie op het leven, evenals in een gebrek aan betrokkenheid bij wereldse of politieke kwesties.
    • Het hebben van een omvattend perspectief op het ‘grotere geheel’ kan resulteren in een gevoel van overweldiging enerzijds, en/of een (verborgen) arrogantie anderzijds.

 

Wat is het dominante wereldbeeld bij mensen tussen de 10 en 30 jaar ?(meisjes)

  • Kwaliteiten van het postmoderne wereldbeeld
    • De zoektocht naar en expressie van het unieke, authentieke zelf.
    • Nadruk op subjectiviteit, emotie, verbeelding, innerlijke autoriteit, intuïtie, participatie, creativiteit.
    • Een viering van diversiteit, perspectief, context, verschil, relativisme, pluralisme.
    • Inzet voor emancipatie van minderheden en sociale rechtvaardigheid.
    • Deconstrueert de grote verhalen van de moderniteit (over o.a. wetenschap, vooruitgang, kapitalisme), en agendeert machtskwesties.
    • Geassocieerd met (wereldwijde) zorg voor het milieu.
  • Zorgen omtrent het postmoderne wereldbeeld
    • Postmodernen kunnen ‘anti-modernen’ worden, waarbij ze alleen de tekortkomingen van het moderne wereldbeeld zien, terwijl ze de kwaliteiten en prestaties negeren of ontkennen.
    • Nihilisme, relativisme, fragmentatie, desoriëntatie, betekenisloosheid, polarisatie, en narcisme zijn veelvoorkomend in onze postmoderne ‘post-waarheid’ wereld, waarin mensen niet meer weten wat waar en waardevol is.

 

Wat is het dominante wereldbeeld bij mensen tussen de 10 en 30 jaar ?(jongens)

  • Kwaliteiten van het moderne wereldbeeld
    • Assertief, autonoom, kritisch denkend individu
    • Grote waardering voor wetenschap, rationaliteit, technologie
    • Optimisme, toekomstgerichtheid, geloof in vooruitgang
    • Focus op prestatie, status, formeel onderwijs
    • Stimuleert individuele creativiteit, prestatie, en ondernemerschap
    • Concepten van universele mensenrechten en menselijke waardigheid
    • Toewijding aan wetenschappelijke, technologische, en economische vooruitgang
  • Zorgen omtrent het moderne wereldbeeld
    • De objectivering van dit wereldbeeld leidt vaak tot reductionisme, gevoelens van zinloosheid, en uitbuiting.
    • De wetenschap blinkt uit in het beschrijven van de materiële en uiterlijke aspecten van onze wereld, maar is beperkt in het begrijpen en waarderen van de innerlijke aspecten (onze ervaring en bewustzijn).

 

We gaan weer ten rade via Chat GPT

Om jeugdtrainers tussen de 15 en 30 jaar te werven en te behouden in lijn met het postmoderne wereldbeeld, moet het beleid inspelen op hun waarden, wereldvisie en behoeften aan zelfexpressie, zingeving en maatschappelijke betrokkenheid. Hieronder staan beleidsprioriteiten die daarbij passen:

(zoals eerder vermeld hebben vooral jonge meisjes dit wereldbeeld)

1. Creëer ruimte voor authenticiteit en zelfontwikkeling

  • Stimuleer persoonlijke expressie: Laat trainers hun eigen stijl ontwikkelen en bied ruimte voor creativiteit in trainingsmethoden.

  • Co-creatie van programma's: Laat jonge trainers meedenken over trainingen, evenementen en beleid. Hierdoor voelen ze zich gehoord en gewaardeerd.

  • Mentorschap en zelfreflectie: Bied ondersteuning in de vorm van coaching en zelfontwikkelingstrajecten gericht op zelfinzicht, intuïtie en emotionele intelligentie.


2. Zet in op betekenisgeving en maatschappelijke relevantie

  • Verbind met sociale impact: Positioneer jeugdtraining als middel tot sociale rechtvaardigheid, emancipatie, inclusie en gemeenschapsopbouw.

  • Duurzaamheid en ethiek: Integreer milieubewuste praktijken en bespreek ethische thema’s zoals diversiteit, fair play en inclusiviteit.


3. Stimuleer diversiteit en pluralisme

  • Actief inclusief wervingsbeleid: Benader mensen met verschillende achtergronden, en erken en vier verschillen in cultuur, gender, seksuele oriëntatie en levensbeschouwing.

  • Contextgevoelige training: Bied training aan die inspeelt op diverse leefwerelden en perspectieven van jongeren.


4. Herken en bespreek macht en systemen

  • Deel zeggenschap: Verminder hiërarchieën en bied echte participatie in besluitvorming.

  • Transparantie en dialoog: Erken dat systemen niet neutraal zijn en ga met jongeren het gesprek aan over macht, ongelijkheid en de rol van sport daarin.


5. Creëer betekenisvolle, flexibele betrokkenheid

  • Vermijd bureaucratie en rigide structuren: Maak het eenvoudig en aantrekkelijk om trainer te worden, met flexibele inzetmogelijkheden.

  • Zingeving boven status of beloning: Laat zien dat hun inzet bijdraagt aan iets groters – persoonlijke groei, verbinding, impact op jongeren.


6. Erken de postmoderne kwetsbaarheden

  • Bied structuur zonder verstikking: In een gefragmenteerde wereld verlangen velen naar houvast. Bied begeleiding, niet controle.

  • Wees alert op burn-out en overbelasting: Veel jongeren voelen prestatiedruk. Bied mentale ondersteuning en eerlijke verwachtingen.


Voorbeeldactie:

Start een programma zoals “Jij Maakt het Verschil” waarin jonge trainers:

  • Zelf training geven én een maatschappelijk thema integreren (bv. inclusie of duurzaamheid),

  • Worden gecoacht op hun persoonlijke ontwikkeling,

  • Deel uitmaken van een community van gelijkgestemden,

  • Zeggenschap krijgen in het beleid van de club.

 

 

Als je jeugdtrainers tussen de 15 en 30 jaar wilt werven en behouden vanuit het moderne wereldbeeld, dan is het essentieel dat het beleid inspeelt op hun behoefte aan autonomie, prestatie, rationele structuur en toekomstgerichtheid. Hieronder volgen de beste beleidsprioriteiten die hierop aansluiten:

(zoals eerder vermeld hebben vooral jonge jongens dit wereldbeeld)


1. Bied duidelijke groeipaden en prestatiegerichte ontwikkeling

  • Carrière- en competentiemodellen: Ontwikkel een helder pad van junior- naar seniortrainer, gekoppeld aan meetbare competenties.

  • Erkenning en certificering: Beloon inzet met officiële (geaccrediteerde) diploma's, titels of sportverenigingsbrede erkenning.

  • Resultaatgericht coachen: Laat trainers zien hoe hun inzet leidt tot meetbare vooruitgang van hun teams én persoonlijke groei.


2. Verbind aan wetenschap, technologie en innovatie

  • Gebruik sporttechnologie: Integreer tools als prestatieanalyses, wearables, data tracking en apps in het trainingsproces.

  • Wetenschappelijk onderbouwde methodes: Leid trainers op in evidence-based coachingsmethodes, en leer ze kritisch denken over training en prestatie.

  • Workshops & webinars door experts: Nodig sportwetenschappers, topsportcoaches of prestatiepsychologen uit om bij te dragen aan vorming.


3. Stimuleer autonomie en ondernemerschap

  • Projectmatige verantwoordelijkheden: Laat jongeren eigen sportinitiatieven leiden (bijv. toernooien, themadagen, innovatieve trainingsvormen).

  • Belonen van initiatief: Beloon innovatieve oplossingen of sportieve successen met meer verantwoordelijkheid, invloed of middelen.

  • Vrijwillig met professionele kaders: Bied structuur maar laat ruimte voor zelfstandige keuzes.


4. Benadruk vooruitgang, status en maatschappelijke relevantie

  • Maak bijdragen zichtbaar: Laat jonge trainers zien wat hun impact is – in cijfers, verhalen en successen van hun pupillen.

  • Bouw aan status en aanzien: Zorg dat trainers gezien worden als rolmodellen binnen de club en gemeenschap.

  • Verbind aan brede maatschappelijke thema’s: Positioneer trainers als leiders van de toekomst die bijdragen aan fysieke en sociale gezondheid.


5. Zorg voor een gestructureerde en rationeel onderbouwde leeromgeving

  • Formele scholing: Werk samen met onderwijsinstellingen of sportbonden voor officiële opleidingen of bijscholing.

  • Structuur en planning: Bied gestructureerde trainingen, feedbackmomenten, evaluaties en duidelijke verwachtingen.

  • Mentorship vanuit expertise: Koppel beginnende trainers aan ervaren vakmensen met focus op rationele reflectie en prestatieontwikkeling.


6. Erken de beperkingen van het moderne wereldbeeld

  • Voorkom instrumentalisering: Zie trainers niet enkel als 'middelen tot succes', maar als mensen met ambities en waarden.

  • Integreer zingeving in prestatie: Laat ruimte voor vragen als “waarom doe ik dit?” en “voor wie maak ik impact?”

  • Waak voor burn-out en prestatiedruk: Geef aandacht aan mentale gezondheid en een gezond balans tussen prestatie en welzijn.


Voorbeeldactie:

Start een programma zoals "Train to Lead" waarin jongeren:

  • Professionele coachopleidingen volgen,

  • Leren werken met sporttechnologie en data,

  • Carrièrestappen kunnen maken (bijvoorbeeld assistent → hoofdtrainer),

  • Prestaties en initiatieven formeel erkend en beloond worden.

 

 

Hier is een overzichtelijke vergelijkingstabel tussen beleidsprioriteiten voor het moderne en postmoderne wereldbeeld, gericht op het werven en behouden van jeugdtrainers (15-30 jaar):

Beleidsprioriteit Modern Wereldbeeld (vooral voor jongens) Postmodern Wereldbeeld (vooral vooral voor meisjes)
Motivatie Prestatie, vooruitgang, status, erkenning Zelfexpressie, zingeving, maatschappelijke betrokkenheid
Ontwikkeling Gestructureerde leertrajecten, formele opleidingen, certificering Zelfontplooiing, co-creatie, ervaringsleren
Begeleiding Mentoring door experts, prestatie-evaluaties Coaching op intuïtie, zelfreflectie, peer-to-peer begeleiding
Autonomie Ondernemerschap binnen kaders, verantwoordelijkheid via projecten Vrijheid in stijl, ruimte voor eigen invulling en creativiteit
Gebruik van technologie Sporttechnologie, data-analyse, evidence-based tools Digitale storytelling, sociale media, creatieve tools
Participatie Top-down structuur met duidelijke rollen en beloningen Participatief beleid, horizontale besluitvorming
Zingeving Impact via maatschappelijke vooruitgang, succes van teams Impact via sociale rechtvaardigheid, inclusie, duurzaamheid
Waarden Rationaliteit, discipline, individualisme, vooruitgang Emotie, pluralisme, verbinding, relativisme
Risico’s (te mitigeren) Prestatiedruk, instrumentalisering, burn-out Betekenisloosheid, fragmentatie, ongrijpbare richting
Communicatie Duidelijke doelen, structuur, meetbare resultaten Verhalende, visuele en emotiegerichte communicatie
Beeldvorming van de trainer Professional in opleiding, leider, expert Verbinder, rolmodel, creatieve gids

Deze tabel helpt beleidsmakers en sportorganisaties om beide wereldbeelden te begrijpen en erop in te spelen. Je kunt ook kiezen voor een hybride aanpak waarin elementen uit beide wereldbeelden worden gecombineerd, afhankelijk van de doelgroep of context.

 

Jan Cuypers (03/05/2025)